Mauritskade
vanaf 1880
beginjaar straat: raadsbesluit
De Mauritskade loopt evenwijdig aan de Amsterdamse Singelgracht tussen de Amstel tot aan de Zeeburgerdijk in Amsterdam-Oost. De straat maakt deel uit van een reeks van drie kades: de Mauritskade, de Stadhouderskade en de Nassaukade die aansluitend op de S100 de buitenring langs de oever van de Singelgracht vormen.
De Mauritskade is in 1880 genoemd naar Maurits van Oranje (1567-1625), stadhouder van Holland en Zeeland. De kade werd voordien aangeduid met Buitensingel.
De belangrijkste straten die door de Mauritskade worden gekruist zijn: Wibautstraat, 's-Gravesandestraat, Linnaeusstraat, Dapperstraat en Pontanusstraat.
Aan de rotonde bij de kruising met de Linnaeusstraat ligt het Koninklijk Instituut voor de Tropen.
Tussen het Alexanderplein en de Linnaeusstraat reed tramlijn 9 van 1903-2018 en Lijn 14 is er in 1986 bij gekomen. Tussen Linnaeusstraat en Zeeburgerdijk reed in 1901 de tweede elektrische tramlijn van Amsterdam. Dat was lijn 6 naar de Veelaan. Later kwamen hier andere tramlijnen. Sinds 1940 was dat lijn 10. Ook lijn 6 van 1986-1998 en lijn 7 van 1998-2004 hebben hier gereden.Sinds lijn 10 in 2004 via de Sarphatistraat naar de Czaar Peterstraat en het Oostelijk Havengebied is gaan rijden, heeft lijn 14 deze route overgenomen. Lijn 9 werd op 22 juli 2018 vervangen door lijn 19.
Vroeger bevond zich ook het Weesperpoortstation langs de Mauritskade. Aan Mauritskade 14-19 stond vanaf de jaren 70 van de negentiende eeuw bijna honderd jaar de Beiersch-Bierbrouwerij De Amstel, de eerste brouwerij van Amstel. De brouwerij werd al snel een geduchte concurrent waaraan andere brouwerijen amper het hoofd konden bieden.
Enigszins afgelegen van de straat staan de gebouwen Mauritskade 56, Amsterdam en Mauritskade 57, Amsterdam, waar in beginsel een openluchtschool respectievelijk een laboratorium was gevestigd. Ze staan tegen de rand van het Oosterpark.
Alle naamvarianten:
-
RBRb. 10-6-1880, 10-6-1970Mauritskade van 1880
- Mauritszkade
- Mouritskade
- Weg na de Diemermeer
Relaties
originatedFrom -> BuitensingelVernoemd naar: Maurits van Oranje
Maurits van Oranje (Dillenburg, 14 november 1567 – Den Haag, 23 april 1625), prins van Oranje en graaf van Nassau was stadhouder en legeraanvoerder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tot hij in 1618 de titel prins van Oranje erfde van zijn halfbroer Filips Willem, werd hij Maurits van Nassau genoemd. In de literatuur en populaire traditie is hij beter bekend als prins Maurits.
Maurits bracht zijn jeugd deels door op slot Dillenburg, waar zijn oom Jan van Nassau hem in het Duits opvoedde. Zijn vader Willem van Oranje kon dat niet op zich nemen, omdat hij destijds in de Nederlanden was om de Opstand tegen Spanje te leiden. Na opleidingen in Heidelberg en Leiden werd Maurits op zijn achttiende verjaardag stadhouder van Holland en Zeeland. Hij bracht twee jaar door in het Staatse leger, voordat hij het opperbevel kreeg. Maurits werd in 1590 stadhouder over de provincies Gelderland, Overijssel en Utrecht.
Als kapitein-generaal voerde hij het leger aan tegen Spanje. Gedurende de Tien Jaren van 1588 tot 1598 behaalde hij onder het politieke leiderschap van de landsadvocaat Johan van Oldenbarnevelt vele overwinningen. Het was een keerpunt in de oorlog en de Spanjaarden werden uit het noorden en oosten van de Republiek verdreven. Op militair gebied was dit succes mede te danken aan de hervormingen die Maurits samen met de Friese stadhouder Willem Lodewijk in het leger doorvoerde. De goede samenwerking met Van Oldenbarnevelt kreeg een deuk, toen Maurits tijdens een expeditie op een Spaans leger stuitte: de Slag bij Nieuwpoort. Tijdens het Twaalfjarig Bestand brak in de Republiek een religieus conflict uit. Maurits koos de kant van de orthodoxe calvinisten (gomaristen), waarmee hij recht tegenover Van Oldenbarnevelt kwam te staan, met uiteindelijk een machtsovername en de onthoofding van de landsadvocaat tot gevolg. De jaren erna ging het land zowel op bestuurlijk als op militair gebied achteruit. Na zijn overlijden volgde zijn halfbroer Frederik Hendrik hem op als stadhouder.
Identifiers
| BAG id | 0363300000004287 |
| BAG URI | http://bag.basisregistraties.overheid.nl/bag/id/openbare-ruimte/0363300000004287 |
| WikiData id | Q3912421 |
| WikiData URI | http://www.wikidata.org/entity/Q3912421 |
| Adamlink URI | https://adamlink.nl/geo/street/mauritskade/2908 |
